İsveçli milletvekilleri ülkenin NATO’ya katılmasını onaylıyor

KOPENHAG, Danimarka (AP) — İsveçli milletvekilleri Çarşamba günü ezici bir çoğunlukla İsveç’in NATO’ya katılması lehinde oy kullandı ve gerekli mevzuatla birlikte ülkenin üyeliğine imza attı.

349 sandalyeli parlamento İsveç’in NATO’ya katılımına 43 milletvekilinin katılmadığı 269’a karşı 37 oyla izin verdi. Bu, ülkenin 30 üyeli Batı askeri ittifakının bir parçası olması için gereken son iç engeldi.

Parlamentoda temsil edilen sekiz partiden altısı NATO üyeliğinden yanaydı ve yaklaşık yedi saatlik bir tartışmanın ardından yapılan oylama bir formalite olarak görüldü.

Dışişleri Bakanı Tobias Billström müzakereler sırasında “NATO üyeliği İsveç’in güvenliğini korumanın en iyi yoludur” dedi. Bunu “tarihi bir olay” ve “ülkemiz için şimdiye kadarki en önemli güvenlik politikası kararlarından biri” olarak nitelendirdi.

İsveç’in olası katılımının takvimi hakkında konuşan Billström, tartışma sırasında milletvekillerine “Temmuz ayında NATO zirvesinin yapılacağı Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta üye olabileceğimizi söylemeye gerek yok” dedi.

“Sahip olduğumuz destek o kadar somut ki bu değerlendirmeyi yapabilirim” dedi.

Hem İsveç hem de komşu Finlandiya, Mayıs 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından onlarca yıllık uyumsuzluğu terk ederek NATO’ya katılmak için başvurdu.

İsveç’in en büyük partisi olan ve bir zamanlar NATO üyeliğine karşı çıkan Sosyal Demokratlardan Morgan Johansson, ittifaka katılmanın “her durumda İsveç halkı için maksimum güvenlik sağlayan çözümler aramakla ilgili olduğunu” söyledi. İsveç üyelik için başvurduğunda parti iktidardaydı.

İki NATO ülkesi, Türkiye ve Macaristan, İskandinav ülkelerinin başvurularını henüz onaylamadı. Yeni ülkeleri kabul etmek, mevcut üyelerin oybirliğiyle onaylanmasını gerektirir.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçen hafta yaptığı açıklamada, hükümetinin Finlandiya’nın üyelik teklifini onaylayarak ilerleyeceğini ve ülkenin ittifaka İsveç’ten önce katılmasının önünü açacağını söyledi. Erdoğan, İsveç’in ortak başvuruyla ilgili eylemi geciktiren Türkiye’nin endişelerini hâlâ çözmesi gerektiğini söyledi.

Türk hükümeti hem İsveç’i hem de Finlandiya’yı terör örgütü olarak gördüğü gruplara karşı çok yumuşak olmakla suçladı, ancak İsveç hakkında daha fazla çekince dile getirdi. Ankara’daki hükümet, Kürt militanların destekçileri tarafından Stockholm sokaklarında düzenlenen gösterilere atıfta bulundu.

Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim yakan İslam karşıtı bir aktivistin protestosu da dahil olmak üzere Stockholm’de düzenlenen bir dizi ayrı gösteri de Türk yetkilileri kızdırdı.

Sol Parti’den Hakan Svenneling, Türkiye ve Macaristan’a atıfta bulunarak, “Demokratik olmayan ve demokrasinin sürekli küçüldüğünü gördüğümüz ülkelerle askeri ittifaka girmek sorunlu” dedi.

Partisi ve küçük çevreci Yeşil Parti, Rus işgalini kınadı, ancak bunun İsveç’in nükleer silahlara ev sahipliği yapmaya veya bu tür silahları kullanan bir ittifakın parçası olmaya bir adım daha yaklaştığı anlamına geleceğini söyleyerek NATO’ya katılmaya karşı çıktılar.

Kültürel, ekonomik ve siyasi açıdan yakın ortak olan İskandinav komşularının teklifleri tarihidir, çünkü İsveç son 200 yılda askeri bir çatışmaya girmemiştir ve Finlandiya, II. Dünya Savaşı’ndan bu yana askeri olarak bağlantısız kalmıştır.